CIRCULAIR ONDERNEMEN IS HOT.
DAT IS EEN UNDERSTATEMENT.
Wie de term in zijn vertrouwde zoekmachine stopt, krijgt meer dan 776.000 resultaten. Er wordt dus wat geschreven, gedebatteerd en gefilosofeerd over het onderwerp. Terecht, want de zorg voor onze planeet is een universeel gegeven, een kwestie van overleven voor huidige en toekomstige generaties.
Debat is dus goed, al mag het niet verzanden in oeverloze intellectuele gesprekken die nauwelijks ergens toe leiden. Weet u bijvoorbeeld dat maar liefst 114 wetenschappelijke definities de ronde doen om het begrip circulair ondernemen te vatten? Leuk voor wetenschappers, maar onze stijl is net iets anders.
Wij zijn meer voor die handen uit de mouwen, voor het vegen voor eigen deur en bekijken graag wat we er zelf kunnen aan doen.
Op de Belgian Pork Academy, editie 2021 brachten we dan ook als vanouds wetenschappers, producenten, vakmensen, varkenshouders, retailers bij elkaar om samen op zoek te gaan naar hoe we onze mooie varkenssector extra duurzaam kunnen maken.
Aan het woord: Jan Coenegrachts
Identikit:
- Duurzaamheidsmanager Belgian Pork Group
- Landbouwingenieur
- Zet zich als duurzaamheidsmanager binnen Belgian Pork Group elke dag in om de ecologische impact van varkensvlees te reduceren en het imago van vlees te verbeteren
"Als we vooruitgang willen boeken, dan zal het samen zijn."
Al meer dan 25 jaar werkt Jan Coenegrachts binnen Belgian Pork Group rond milieu en duurzaamheid. Hij heeft er de aandacht voor het circulaire jaar na jaar zien toenemen.
“De afgelopen jaren hebben we samen met onze varkenshouders al grote stappen vooruit gezet. Zo werkten we de Taste and Welfare Roadmap uit waarbinnen alle elementen zitten om samen tot duurzaam varkensvlees te komen. Zo vragen we bijvoorbeeld dat onze varkenshouders een plan van aanpak hebben rond watergebruik en afvalbeheer, maar ook dat ze veevoeder aankopen met een zo laag mogelijk gehalte aan stikstof of fosfor en waarin bovendien minstens 35% circulaire grondstoffen zijn verwerkt.”
Dat er zoveel aandacht gaat naar een goede samenwerking met de varkenshouders is geen toeval. “We komen zowel uit een familiale als uit een coöperatieve traditie. Het is vanuit die samenwerkingsgedachte dat ons bedrijf groot geworden is en die filosofie willen we blijven hanteren. Als we vooruitgang willen boeken, dan zal het samen zijn.”
...
“VOOR HEEL VEEL NIEUWE ECONOMIEËN VORMT VLEES EEN BELANGRIJKE INVULLING VAN DE EIWITTEN EN ANDERE ESSENTIËLE ELEMENTEN IN DE VOEDING.”
Maar er is meer. Als we kijken naar de ecologische voetafdruk van varkensvlees, dan valt het onder meer op dat maar liefst 90% van het broeikaseffect in de varkenssector veroorzaakt wordt door voeders (62%) en het kweken van varkens (28%). De ingrepen in het slachthuis, de snijzaal, de verwerking en de verpakking hebben slechts een heel beperkte impact. “Dat is heel makkelijk te verklaren. De handelingen die wij als vleesverwerkend bedrijf uitvoeren, zijn relatief klein. Die wegen niet op tegen de zes maanden die nodig zijn om een dier op gewicht te krijgen.”
Een van de grote boosdoeners blijkt de sojaboon te zijn met wiens omhulsels (het ‘schroot’) diervoeder gemaakt wordt. De ecologische impact van die soja is groot, want om aan de steeds grotere vraag te voldoen naar veevoeding, maar ook naar humane voeding, is er oppervlakte nodig en wordt er regenwoud gekapt. “Je zou daarom kunnen pleiten om het eten van vlees te verbieden. Maar dat is eigenlijk een erg egoïstische, westerse benadering. Want voor heel veel nieuwe economieën vormt vlees een belangrijke invulling van de eiwitten en andere essentiële elementen in de voeding.”
Daarom gaat Belgian Pork Group niet per definitie de strijd aan tegen soja, maar tracht het samen met de veevoedersector meer en meer met duurzame of Europese soja te werken waar geen regenwoud moet voor gekapt worden. “Als we Europese soja een prominentere plaats kunnen geven, dan kunnen we de CO2-impact al snel met 35% verminderen. En er zijn nog alternatieven.
Als we opnieuw met dierlijke eiwitten gaan werken in de voeders of het aandeel dierlijke vetten terug verhogen, dan zorgt dat ook voor een aanzienlijk CO2-voordeel. En geef toe, dat is toch echt volgens de circulaire gedachte?”
Maar duurzaamheid en circulair denken draait natuurlijk om meer dan enkel diervoeders. Zo is water bijvoorbeeld een erg belangrijk en centraal element bij het kweken en verwerken van varkensvlees.
Zo blijkt voor 1 kilo varkensvlees niet minder dan 6000 liter water nodig te zijn. ”Binnen die 6000 liter wordt ook de 5000 liter regenwater gerekend die nodig is voor het telen van de gewassen waarmee dan later voeder gemaakt wordt, maar zelfs als je die wegdenkt, is de varkenssector nog steeds een grote verbruiker van water.” Belgian Pork Group wil daarom 40% water besparen tegen 2025. “We zijn al sinds de jaren ’80 attent op vlak van het gebruik van water. Zo hergebruikten we toen al een deel van ons water, alleen was het vaak bij de minder gevoelige processen zoals bijvoorbeeld het voorspoelen. Nu water een kostbaar goed geworden is en ook de technologie er sterk is op vooruitgegaan, willen we een stap verder zetten. Zo investeren we in onze grote verwerkingsbedrijven in waterrecyclage-installaties waarbij het gezuiverd afvalwater opgewaardeerd wordt tot drinkwaterkwaliteit.
En er loopt een proefproject waarbij we bijvoorbeeld aan (regen)wateruitwisseling doen met een tomatenkwekerij in de buurt van een van onze vestigingen.”
“DUURZAAMHEID IS DUS MEER DAN OOIT EEN
VERHAAL VAN IEDEREEN…”
Het nastreven van duurzaamheid en circulariteit bij de investeringen van Belgian Pork Group is stilaan een evidentie geworden. En dat moet ook volgens Jan Coenegrachts.
“Geef toe, onze sector heeft het al niet makkelijk. Het is meer en meer bon ton geworden om te zeggen dat je geen vlees eet. Daarom willen consumenten bevestigd worden dat vlees een evenwichtig deel vormt van hun voeding met een minimale klimaatimpact. En daarom moeten wij hen tonen dat wij serieuze inspanningen leveren om onze ecologische voetafdruk tot een minimum te beperken. Anders hebben niet alleen Belgian Pork Group maar ook al onze varkenshouders een serieus probleem. Duurzaamheid is dus meer dan ooit een verhaal van iedereen…”
JAN OVER DE BELGIAN PORK ACADEMY:
“Het was fijn een soort Staten-Generaal te kunnen organiseren over een terrein waar ik al jaren rond aan het werken ben. Ik merkte een grote luisterbereidheid bij alle aanwezigen. Ik ben ervan overtuigd dat dit zeker zal bijdragen tot een groter duurzaamheidsbewustzijn in de sector.”
